SÜMER'DE İLK MECLİS ÖRNEĞİ
Liselerimizde felsefe okuyan pek çok arkadaşımız '' Demokrasi '' kavramının Yunan Medeniyetinde gelişip , yerleştiğini öğrenmiştir . Yunan Medeniyeti '' Felsefe '' konusunda kendini geliştirmiş medeniyetlerin başında gelir ancak Sümerler , Yunan medeniyetinden yaklaşık 2000 yıl önce '' Demokrasi '' kavramını başlatmıştır . Sümerler kendi içlerinde danışma meclisleri kurmuşlar ve bazı önemli kararları burada tartışarak belirlemişlerdir . Bu sistem Türklerin '' Kurultay '' sistemine çok benzemektedir . Eski Türklerde de demokrasi kavramı gelişmiş ancak yazıya dökülüp yayılma imkanına erişememiştir
Milattan önce 3000 yıllarında Kiş şehir devleti ve Uruk şehir devleti savaşın eşiğine gelmişlerdi . Kiş kralı , Uruk kralına bir elçi göndermiş ve kendilerine teslim olmalarını istemişti . Uruk kentinin kralı Gılgamış bu konuyu görüşmek için '' İhtiyar Meclisi '' ve '' Savaş Meclisi'' ni toplamış , toplanan üyelere konuşma yaparak '' Savaşalım , Kiş'e bağımlı olmayalım '' demiştir .
İhtiyar Meclisi genellikle yaşlılardan oluşurken , Savaş Meclisini savaşçı erkekler oluşturmuştur . İhtiyar meclisi genellikle barışçı iken , Savaş meclisi her zaman bağımsızlıkçı ve savaş severdir
Kiş kralı Agga Uruk'u kuşatır ve Uruklulara teslim olmasını emreder . Gılgamış ise Agga ile bir şekilde anlaşır ve kuşatmayı kaldırmayı başarır .
Bu konuyla ilgili muhtemelen sonradan yazılmış bir tablet bulunmuştur . Bu tablette yazanlar aşağıdadır
Enmebaraggesi oğlu Agga'nın elçileri, Kiş'ten Uruk'taki Gılgamış'a doğru yola çıktılar. Efendi Gılgamış kentinin ihtiyarlan önüne Sorunu getirdi, öneri istedi: "Kiş yurduna boyun eğmeyelim, ona silahlarla karşılık verelim."
Kentinin ihtiyarlannın toplandığı meclis Gılgamış'a şöyle dedi: "Kiş yurduna boyun eğelim, ona silahlarla karşılık vermeyelim."
Kullab'ın efendisi Gılgamış, Tanrıça lnanna için kahramanca işler gerçekleştiren, Kentinin ihtiyarlannın sözlerini yürekten kabul etmedi.
Kullab'ın efendisi Gılgamış bu kez, Kentinin savaşçılan önüne sınnı getirdi, öneri istedi:
"Kiş yurduna boyun eğmeyin, ona silahlarla karşılık verelim."
Kentinin savaşçılannın toplandığı meclis Gılgamış'a şöyle dedi: "Kiş yurduna boyun eğmeyiz, ona silahlarla karşılık verelim."
O zaman Kullab'ın efendisi Gılgamış'ın yüreği, Kentinin savaşçılannın bu sözleriyle sevinçle doldu, ruhu aydınlandı.
Maalesef elimizdeki bilgiler bunlarla sınırlıdır . Sümerlerin ne kadar büyük bir uygarlık kurduklarını bugün daha iyi anlamamız gerekir . Bugün diktatörler ile yönetilen , kan eksik olmayan Orta Doğu topraklarının aslında ne kadar büyük bir uygarlık mirası üstünde yaşadıklarını bilmeleri gerek .
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder